maandag 4 november 2013

Rabobank van voetstuk gevallen.
























(gevel hoofdkantoor Utrecht)




Vrijdag 1 november was een groep van zo’n 150 Rabobank ledenraadsleden uit heel het land uitgenodigd voor een reactie op de gebeurtenissen van de afgelopen week en een rondleiding in het hoofdkantoor. De foto’s in dit artikel zijn daarbij gemaakt.






















(Ontvangst en inleiding D.Huijzer, directeur Duurzaamheid en Coöperatie)

Na de koffie werden we in het Auditorium voorgesteld aan directeur Dirk Duijzer met als portefeuille duurzaamheid & coöperatie. Duijzer gaf vervolgens een presentatie waarbij hij allereerst de geschiedenis van de Rabobank kort in herinnering bracht. Ontstaan uit een initiatief van de Duitse burgemeester Raiffeisen ergens medio 1800 om armoede en hongersnood onder de boerenbevolking aan te pakken via een soort van kredietunie.
De ingelegde spaarcenten werden gebruikt voor kredieten aan de boeren. Daaruit zijn later de Raiffeisen en Boerenleenbanken ontstaan (in Nederland rond 1900) die in 1972 fuseerden tot de huidige Rabobank op coöperatieve basis.























(Entreehal met regenboog ballon)







Daarna werd de sprong gemaakt naar de actualiteit omdat diezelfde week bekend werd dat de Rabobank een boete heeft gekregen van € 774 miljoen vanwege haar rol in de Liborfraude. De Libor (mondiaal) en de Euribor(Europees) zijn dagelijks vastgestelde rentevoeten die als internationaal uitgangspunt gelden voor allerlei financiële producten . Deze boete is een flinke tegenslag maar zal niet de nekslag betekenen voor de Rabobank. Afgelopen jaar maakte de Rabobank nog € 2 miljard winst. Toch verdwijnt het overgrote deel naar de Verenigde Staten & Groot Brittannië en krijgt het Openbaar Ministerie in Nederland maar € 70 miljoen en DNB nul Euro. Met dat bedrag heeft de Rabobank verdere strafvervolging in Nederland afgekocht en betreft het een schikking.
Een groep van bijna 30 handelaren, die voor de Rabobank in London werkzaam zijn, heeft vanaf 2005 meerdere jaren gefraudeerd door andere dan de feitelijke rentepercentages door te geven.


Dat het heeft kunnen gebeuren is al ernstig maar even belangrijk is wanneer de directie of de toezichthouders het ontdekt hebben. Duijzer vertelde dat de Raad van Bestuur in 2010 de toezichthouder(DNB) heeft geïnformeerd en dat er daarna een drie jaar durend onderzoek heeft plaatsgehad waarvan de resultaten nu bekend zijn en die geleid hebben tot deze boete. Al in 2008 schreef namelijk de Bank for International Settlements (BIS) een rapport over de risico’s van manipulatie van de Liborrente. Men was dus gewaarschuwd. Daarnaast kwam in 2009 het boek De Prooi uit van Jeroen Smit waarin beschreven staat dat binnen de ABN/AMRO bank de Raad van Bestuur ook geen grip had op de handelaren in de dealingrooms bij het zakelijk bankieren. Natuurlijk had ook hier een lampje moeten gaan branden. In de reclame-uitingen van de Rabobank was echter van dit alles niets te merken, integendeel. De eerdere financiële en economische crisis had alle andere systeembanken ernstig geraakt, maar de Rabobank kon fier overeind blijven. SNS en ABN/AMRO kwamen tijdelijk in overheidshanden en de ING moest een miljarden infuus krijgen. De Rabobank kon echter zelfstandig en zonder steun verder. De “andere” bank bleef nog lang haar Triple A status behouden van de ratingbureau’s die alleen aan de meest solide en betrouwbare financiële instellingen wordt toegekend.





















(prijzenkast)

De Raad van Bestuur heeft meteen na de bekendmaking van de boete een officiële mededeling doen uitgaan, waarbij bekend is gemaakt dat RvB-voorzitter Piet Moerland per direct zal aftreden. Voorlopig zal de huidige voorzitter van de Raad van Commissarissen Marinus Minderhoud deze taak waarnemen totdat er een opvolger gevonden is. Daarnaast zijn er ook allerlei disciplinaire maatregelen genomen tegen de frauderende handelaren in kwestie variërend van ontslag, overplaatsing of demotie. Daarbij zijn ook de bonussen van deze mensen teruggevorderd . In de hele bank zullen komend jaar ook geen bonussen meer worden toegekend voor het management en overige personeel, maar helaas met uitzondering van de beurshandelaren. Dit laatste is echter een vreemd signaal, want juist deze groep ging in de fout. Het grote publiek weet echter niet dat door alle grote internationale banken in dezelfde vijver van handelaren wordt gevist. De Rabobank zou dan niemand meer kunnen aantrekken, die bereid is zonder flinke bonusregeling aan de slag te gaan.






















(spaarpotjes)

Het is een enorme teleurstelling voor de hele Rabobank gemeenschap met wereldwijd bijna 60.000 medewerkers, zo’n kleine 140 lokale banken en in Nederland wel 5 miljoen klanten. De Rabobank zal weer een dienstverlenende maatschappelijke nutsfunctie moeten gaan vervullen en het vertrouwen van klanten en publiek weer moeten terugwinnen. De coöperatievorm was vroeger een duidelijke meerwaarde omdat de bank dichter bij de klanten stond die ook deels lid waren van de bank.
Vanuit het ledenpubliek kwamen kritische maar ook constructieve opmerkingen. Allereerst heerste er een grote verontwaardiging. Zijn wij daarom jarenlang ambassadeur geweest van de Rabobank om dit nu te moeten vernemen en om nu het boetekleed te moeten aantrekken ? Zijn we voor de gek gehouden? Dat geldt voor medewerkers maar ook voor klanten die lid zijn. Het is niet genoeg om alleen excuses aan te bieden of de topman te laten vertrekken die toch al binnenkort zou stoppen. De direct verantwoordelijke managers moeten aangepakt worden. Duijzer beloofde de aanwezige ledenraadsvertegenwoordigers dat leden van het management en de directie op korte termijn de lokale Rabobanken (personeel en ledenraad) zullen komen bezoeken om persoonlijke excuses aan te bieden en te horen wat voor ideeën er leven.

De Rabobank moet in de toekomst proberen de rol van de leden niet alleen lokaal beter te organiseren , maar vooral op kring- en centraal niveau moeten gaan regelen. Lokaal willen ledenraden meer zeggenschap en betrokkenheid bij het benoemen van leden van Raden van Commissarissen en dus niet alleen via het huidige coöptatieprincipe. Ledenraden willen ook meer zeggenschap in het gevoerde beleid en te voeren strategische beleid. Dus niet alleen decharge verlenen op basis van de jaarrekening, maar proactief meepraten over toekomstige diensten, producten en markten.























(Geluidsdichte cocon en vergaderruimte van duurzame materialen)

Na de rondleiding volgende er nog een speeddatesessie in kleine kring waarbij de leden van verschillende lokale banken hun ervaringen en best practices konden uitwisselen. De bijeenkomst werd afgerond met een gezond en voedzaam lopend buffet. "Vertrouwen komt te voet en gaat te paard" is een gezegde dat juist voor financiële instellingen een wijze les zou moeten zijn. Het vertrouwen moet de komende tijd weer opgebouwd gaan worden.
Eind januari 2014 kwam het onderzoeks(tv-)programma Zembla met een uitzending over de Rabobank en de gemanipuleerde Liborrente. Vrijwel tegelijkertijd kwam naar buiten dat advocaat Gerard Spong door Rabobank certificaathouders is ingeschakeld om te onderzoeken of de verantwoordelijke Rabomensen niet voor de rechter gebracht kunnen worden. Spong heeft daarop een dik dossier opgesteld waarin Rabomensen niet alleen fraude en valsheid in geschrifte wordt verweten maar zelfs lidmaatschap van een criminele organisatie. De redenering daarbij is dat het bij de Liborrente-kwestie gaat om het jarenlang en iedere werkdag opnieuw doorgeven van verkeerde gemanipuleerde rentepercentages. Dat is dus georganiseerd gebeurd door meerdere mensen. De vraag is dan natuurlijk ook of de hoogste bazen zoals Sipko Schat en Bram Moerland hier niet van wisten of hadden moeten weten. Beiden zijn nu vertrokken, maar zijn ze verantwoordelijk en hebben ze strafbare feiten gepleegd? Dat kan alleen strafrechtelijk onderzocht worden en dan moet een rechter daarover kunnen oordelen. Spong zelf heeft al aangegeven dat hij ervan uitgaat dat deze juridische kwestie mogelijk nog jaren kan gaan duren.






























(Groene, gezonde stiltewerkruimte)