Volgens de peilingen van verschillende onderzoeksbureaus maakt de SP kans om bij de landelijke Tweede Kamerverkiezingen van 12 september aanstaande de grootste politieke partij van Nederland te worden, waarschijnlijk direct op de voet gevolgd door VVD en PVV.
Als de SP inderdaad de grootste wordt, dan krijgt fractieleider Roemer de kans om als eerste te proberen een meerderheidsregering te vormen. In de media worden nu al allerlei voorspellingen gedaan dat een linkse regering geen haalbare kaart is. Dat zou inderdaad het geval zijn als je alleen kijkt naar de “ linkse” partijen zoals SP, PvdA, Groen Links en eventueel D’66 ,die samen inderdaad geen meerderheid zullen gaan halen in de Tweede Kamer.
Gelukkig geldt dat ook voor meer coalities. Zo zullen de partijen (VVD, CDA, D’66, Gr.Links, Christen Unie) van het lenteakkoord samen ook maar 68 zetels halen (peiling Maurice de Hond 3 juni 2012). Paars Plus haalt ook maar 68 zetels. De Balkenende coalitie van VVD, PvdA en CDA haalt ook nog maar 61 zetels. Het mislukken van het kabinet Rutte (VVD, CDA en PVV) heeft vooral het CDA schade opgeleverd en zetels gekost. Samen hebben ze ook nog maar 64 zetels.
Er zijn nu veel partijen die het regeren met de PVV zeker niet meer zullen gaan proberen. De SP en PvdA hebben dat al duidelijk aangegeven.
Welke mogelijkheden zijn er dan voor een linkse coalitie?
De enige kansrijke combinatie is een coalitie van SP, VVD en PvdA. Samen hebben zij op dit moment nog maar 75 zetels (peiling de Hond 3 juni), maar dat kan nog groeien. Voor een duidelijke meerderheid is er nu nog een 4e partij nodig zoals Groen Links of Christen Unie die beide 6 zetels zouden kunnen halen. Een driepartijen coalitie heeft de voorkeur. De combinatie van SP en PvdA samen met VVD is bijzonder namelijk links, sociaal én liberaal. Voor veel politici en analytici is een dergelijke regering onwaarschijnlijk en onrealistisch . Toch is in de praktijk gebleken bv in het Gemeentebestuur van Boxmeer en nu ook in het provinciaal bestuur van Noord Brabant dat de VVD en de SP een werkbare en betrouwbare coalitie kunnen vormen. Oud VVD-coryfee Wiegel heeft als formateur aan de wieg gestaan van de coalitie van het provinciebestuur in Noord-Brabant.
Hij heeft zich al positief uitgelaten over de SP als een partij die klaar is voor regeringsdeelname.
Het zou een goede zaak zijn als de SP de grootste partij wordt en het initiatief mag nemen. Eerder heeft de VVD en daarvoor (decennialang) het CDA die kans gehad. Dat biedt mogelijkheden om een goede rolverdeling vooraf uit te werken en daarmee de twee andere partijen te overtuigen.
Een samenwerking met de PvdA onder leiding van de huidige partijleider Diederik Samsom is het meest gewenst. Nooit eerder in de geschiedenis van beide partijen zijn er zoveel overeenkomsten en onderlinge politieke affiniteiten dan nu. In 2006 hebben Balkenende (CDA) en Bos (PvdA) de SP nog buiten de regering weten te houden ondanks de enorme verkiezingsoverwinning van 9 naar 25 Kamerzetels. Dat zal geen 2e keer gaan gebeuren als de SP met een duidelijke visie de onderhandelingen ingaat.
Een aansprekende visie maar ook een slimme taak- en rolverdeling tussen de drie (of eventueel ) vier partijen is essentieel. De VVD heeft in haar verkiezingsprogramma al jaren staan dat zij voor een kleinere( lees goedkopere) overheid zijn, die minder bureaucratie oplevert voor de burger en het bedrijfsleven. Een kleinere overheid is voor de SP geen doel op zich, maar in haar verkiezingsprogramma geeft de partij wel aan dat zij voor terugdringing van marktwerking en bureaucratie is. Zij willen daarom de verantwoordelijkheden en de bevoegdheden teruggeven aan de professionals (medici, leerkrachten, politie en rechters). Dat heet tegenwoordig meer zelforganisatie. De SP is dus ook voor het terugdringen van overheidsinmenging en bureaucratie in de sectoren onderwijs, gezondheidszorg, wetenschap en Kunst & Cultuur. Raar genoeg gaan de idealen van sociaal en liberaal van SP, PvdA en VVD dus toch samen.
Geert Wilders had in zijn eerdere verkiezingsprogramma staan dat het hele ministerie van Onderwijs wel opgeheven mocht worden. Een radicale gedachte maar een veel kleiner ministerie zou inderdaad wenselijk zijn niet alleen vanuit budgettaire maar vooral vanuit inhoudelijke overwegingen . Het onderwijsveld heeft enorm veel last van de bureaucratie uit Zoetermeer en de onzinnige verantwoording die gevraagd wordt. Daar kan inderdaad flink in gesnoeid worden. Een beleid waar SP. PvdA en VVD zeker gezamenlijk achter staan.
Hetzelfde geldt voor Sociale Zaken. Wanneer er een nieuwe financiële regeling zou komen zoals een onvoorwaardelijk basisinkomen voor iedere volwassene, dan heb je alle uitkeringsinstanties en veel sociale regelingen niet meer nodig . Die betutteling en ongewenste regelzucht kan flink aangepakt worden. Het ministerie van Economische Zaken zou ook flink kleiner en efficiënter moeten. Allemaal kansen voor een nieuwe regering SP. VVD en PvdA.
Een ideale verdeling van het aantal ministeries zou zijn SP(4), VVD(4) en PvdA (3).
De grootste partij mag de premier aanwijzen en krijgt het ministerie van Algemene zaken.
De SP/PvdA zouden onderling met name de portefeuilles Financiën, Sociale Zaken & Werkgelegenheid, Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, Infrastructuur & Milieu en Onderwijs,Cultuur & Wetenschap moeten verdelen.
De VVD zou eventueel geschikt zijn voor Buitenlandse Zaken, Defensie, Binnenlandse Zaken, Veiligheid & Justitie.
Uiteraard moet er natuurlijk flink gesleuteld en onderhandeld worden over een mogelijk regeerakkoord waarbij vooral de financiële kaders duidelijk moeten zijn. Naast bezuinigingen, lastenverhoging moet er vooral ook ruimte zijn voor groei en investeringen.
Emile Roemer heeft op het laatste congres al aangegeven dat hij alleen zal gaan regeren als de inkomensverschillen niet groter worden en als de armoede onder kinderen aangepakt wordt . Verder moet ook marktwerking in de zorg en de publieke sector niet groter worden. De VVD zal op een aantal van deze punten bereid moeten zijn compromissen te sluiten. Het gaat niet meer zozeer om links of rechts of progressief of conservatief in de politiek. Die begrippen zijn achterhaald.
In het SP- beginselprogramma “Heel de mens” wordt uitgegaan van de drie kernwaarden: menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Ze lijken op de kernwaarden van de Franse revolutie al ontbreekt duidelijk de vrijheid. Toch is ook de vrijheid voor de SP van groot belang, maar niet op een neoliberale manier zoals de VVD dat uitdraagt van individualisme en “ieder voor zich”. Het belang van de fundamentele vrijheden voor de mens zoals ook in de grondwet (opgesteld door liberaal Thorbecke) is vastgelegd wordt ook door de SP gedragen. Vrijheid van godsdienst, seksuele geaardheid, vereniging en ook meningsuiting worden door de SP principieel gesteund. Dat is ook liberaal. Het is daarom juist bijzonder dat de partij-filosoof Ronald van Raak nu net een boek heeft uitgegeven “Op zoek naar vrijheid”!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten