Ruim een eeuw Socialistische Politiek

LINKS van Sjaak van der Velden:
Een Boekbespreking

Dit in 2010 verschenen boekje bij uitgeverij Aksant, geeft een gedegen historische beschrijving van bijna 130 jaar socialistische politiek in Nederland. Deze nieuwe uitgave is een geactualiseerde versie van zijn eerdere boek “Van SDB tot SP ”.
De auteur is zelf lid van de SP al vanaf 1972 en actief als publicist ook voor het Wetenschappelijk SP-tijdschrift Spanning.

Het is onmogelijk een goede samenvatting te geven van alle historische feiten en omstandigheden van al die verschillende socialistische partijen die in Nederland een politieke rol hebben vervuld.
Als je het boek gelezen hebt raak je er wel diep van doordrongen hoeveel strijd er in ruim een eeuw tijd geleverd is. Een strijd tegen de gevestigde orde, tegen de overheid en tegen de kerken. Toch heeft deze jarenlange democratische strijd vele sociale verworvenheden opgeleverd waar we trots op mogen zijn. Een achturige werkdag, een minimumloon, een pensioen en velerlei sociale wetgeving zijn het resultaat geweest.
Daarnaast is er ook een felle onderlinge strijd geweest over principes en doelstellingen tussen dogmatici en pragmatici, tussen democratisch en anarchistisch ingestelde partijen, tussen pacifistische en marxistische, tussen trotskistische en maoïstische groepen, tussen arbeiders groepen en intellectuelen. Deze strijd was meestal niet vruchtbaar en verdeelde ook mensen en groepen.

Van der Velden geeft wel handige tijdsbalken en een soort van stamboom om zichtbaar te maken hoe sommige partijen weer afsplitsingen waren van andere partijen.
Achter in het boek geeft van der Velden ook de cijfers van de ledenaantallen van de verschillende partijen en het aantal socialistische Kamerzetels vanaf 1888.
Dat laat duidelijk zien dat het socialisme ondanks wat krimpbewegingen toch steeds populairder wordt en in 2006 het grootste aantal zetels ooit behaalde. Het werden er 65 van de in totaal 150 Kamerzetels verdeeld over Groen Links (7), de SP (25) en 33 voor de PvdA
Datzelfde zien we ook terug bij het aantal leden. In 2010 waren er in totaal bijna 122.000 mensen lid van Groen Links, PvdA of SP. Dat zijn er echter veel minder dan in de hoogtijdagen van de PvdA. Die had in zes verschillende jaren tussen 1956 en 1965 alleen al meer dan 140.000 leden. Er zijn dus zeker nog groeimogelijkheden.

Zo is het maar bij weinig mensen bekend dat de huidige VVD een afsplitsing is van de PvdA. In 1948 traden een aantal liberale democraten uit de PvdA en richten een nieuwe partij op namelijk de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie.
De PvdA is opgericht in 1946 door personen die al eerder in de sociaal democratische arbeiderspartij (SDAP) prominent actief waren. De PvdA zou een nieuwe brede volkspartij moeten worden met socialistische beginselen maar zonder klassenstrijd.

De partij Groen Links is in 1989 ontstaan uit een samengaan van PPR (Politieke Partij Radicalen), PSP (Pacifistisch Socialistische Partij), CPN (Communistische Partij Nederland) en EVP(Evangelische Volkspartij). Op dit moment kun je bij Groen Links niet meer van een socialistische partij spreken maar eerder van een groene, liberale partij.

De huidige Socialistische Partij (eerder nog als Socialitiese Partij geschreven) is in 1972 ontstaan uit een aantal splintergroeperingen zoals Marxistisch –Leninistisch Centrum Nederland (MLCN) en de Marxistisch Leninistische Partij Nederland (MLPN). De eerste veranderde haar naam in KEN (Kommunistische Eenheidsbeweging Nederland). Uit de KEN ontstond weer een afsplitsing die zich Kommunistiese Partij Nederland (KPN – ML). De toevoeging stond voor Marxistisch-Leninistisch. De KPN-ML veranderde haar naam in 1972 in SP.
Een gedetailleerdere beschrijving van de SP-ontstaansgeschiedenis is te lezen in het boek van Kees Slager; “Het geheim van Oss”. In de ruim vier decennia dat de SP nu actief is heeft zij zich tot een brede socialistische partij ontwikkeld met een groot ledenaantal en vele actieve afdelingen. Via buurtonderzoeken en ludieke acties probeert zij dicht bij de burger en arbeider te staan, de media te halen en via het democratisch bestel sociale veranderingen te bewerkstelligen. De SP is actief in de gemeentelijke, provinciale en in de landelijke politiek.

Dit boek is een aanrader voor elke linkse burger om je bewust te worden van de roerige socialistische geschiedenis in Nederland, maar ook om hoop te putten voor de toekomst, want alle strijd is niet voor niets geweest!